• Logopeda

        • Logopeda mgr Anna Polkowska

           

          JAK POMÓC DZIECKU W ROZWIJANIU MOWY?
          Mowa jest sprawnością, wymagającą doskonalenia. Drogą do jej nabywania jest kontakt ze środowiskiem, a więc przejmowanie prawidłowych wzorców mowy poprzez osłuchanie się z nią w najbliższym otoczeniu. To ile i w jaki sposób mówimy do dziecka ma bardzo duży wpływ na rozwój jego mowy.
          Mowa rozwija się dzięki sukcesywnemu dojrzewaniu aparatu mowy. Wytwarza się dzięki skoordynowanej aktywności muskulatury języka, warg, podniebienia, krtani, płuc. Jej rozwój przebiega równolegle z rozwojem motoryki narządów artykulacyjnych. Do rozwoju i koordynacji poszczególnych części wchodzących w skład skomplikowanego narządu mowy potrzebny jest pewien okres i aktywne ćwiczenia. Zapobieganie wadom wymowy to również zapobieganie trudnościom i niepowodzeniom szkolnym. Bowiem dziecko źle mówiące najczęściej pisze z błędami, słabo czyta, przejawia zahamowania w wypowiadaniu się. Mowa jest atutem w nawiązywaniu kontaktów społecznych, daje możliwość precyzji komunikacji, stanowi narzędzie w zdobywaniu informacji, pozwala na wyrażanie swoich sądów, uczuć i upodobań oraz zwiększa poczucie bezpieczeństwa.

          Oto kilka wskazówek, które podpowiedzą, co zrobić, by mowa dziecka rozwijała się poprawnie i we właściwym tempie:

          • JAK NAJWIĘCEJ - mów do dziecka, podczas zabiegów pielęgnacyjnych, zabaw, codziennych czynności i spacerów. Każda sytuacja jest dobra, aby rozwijać jego sprawność językową. Ciepły i łagodny głos opiekuna działa na dziecko wyciszająco i uspokajająco. Pamiętaj też o tym, że do dziecka należy mówić powoli i wyraźnie, a zdania nie powinny być zbyt długie.
          • PAMIĘTAJ O TYM - że dziecku należy dostarczać prawidłowych wzorców wypowiedzi. Mów poprawnie, nie powtarzaj wytworów językowych dziecka.
          • PODCHWYTUJ KAŻDą - próbę kontaktu słownego ze strony dziecka. Nie gaś naturalnej skłonności dziecka do mówienia obojętnością, cierpką uwagą, lecz słuchaj uważnie wypowiedzi, zadawaj dodatkowe pytania.
          • NIE ZMUSZAJ - dziecka leworęcznego do pisania i rysowania prawą ręką, zaburza to funkcjonowanie mechanizmu mowy, co w konsekwencji może prowadzić nawet do jąkania.
          • NIE ZAPOMINAJ - o częstym okazywaniu swemu dziecku akceptacji i zadowolenia.
          • RAZEM Z DZIECKIEM - czytaj książeczki, opowiadaj historyjki, rysuj, śpiewaj, baw się. To świetna okazja do rozwijania języka, a także do pogłębienia więzi.
          • NIGDY - nie ośmieszaj dziecka, nie zawstydzaj, nie karz go w związku z niepoprawną wymową.
          • PAMIETAJ, ŻE - większość zaburzeń mowy da się wyeliminować, jeśli terapia zacznie się w wieku przedszkolnym. Terapia logopedyczna nie może się opierać jedynie na spotkaniach z logopedą, ale musi być kontynuowana systematycznie w domu, w formie zabawy.
          • MIEJ NA UWADZE - to, że łatwiej jest zapobiegać niż leczyć. Uczyń wszystko, aby mowa dziecka była prawidłowa od najmłodszych lat.

           

          CO POWINNO NAS ZANIEPOKOIĆ W MOWIE DZIECKA ?

          • dziecko podczas artykulacji wsuwa język między zęby lub ociera nim o wargę - jest to tendencja, która nie wycofa się samoistnie, a w przyszłości może spowodować seplenienie międzyzębowe;
          • nawykowo mówi przez nos;
          • niepokojące są zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy;
          • istnieją wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy;
          • dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne: "d" na "t" (np. zamiast domek mówi tomek), "w" na "f" (zamiast woda mówi fota), "g" na "k" (zamiast głowa mówi kłowa), "b" na "p" (zamiast buda mówi puta);
          • dziecko pod koniec 3 r.ż. nie wymawia głosek ciszących: ś, ź, ć, dź;
          • dziecko pod koniec 4 r.ż. nie wymawia głosek syczących: s, z, c, dz;
          • dziecko nie pod koniec 5 r.ż. nie wymawia głosek: sz, rz/ż, cz, dż;
          • dziecko zniekształca głoski, zastępuje je innymi, nie znanymi w języku polskim, używa „obcego” dla nas dźwięku, np.wymawia "r" gardłowo;
          • dziecko wyraźnie jąka się (miewa częste blokady i uporczywe powtarzanie jakiejś głoski lub utrudniony start mowy).


          Czym nie musimy się martwić?
          Jeśli zauważymy u dziecka lekkie zacinanie, powtarzanie sylab nie wpadajmy w panikę – może to być typowa, fizjologiczna niepłynność mowy. Bierze się ona stąd, że w wieku przedszkolnym rozwój myślenia i zasób słownictwa biernego (to, co dziecko rozumie) rozwija się szybciej niż jego umiejętności wypowiadania swoich myśli, a to może powodować rozwojową niepłynność mowy.